حتی سه سال پس از آغاز موج هوش مصنوعی مولد، بیشتر استارتاپهای هوش مصنوعی همچنان درآمد خود را از فروش محصولات و خدمات به کسبوکارها کسب میکنند و نه مستقیماً از مصرفکنندگان.
گرچه کاربران به سرعت مدلهای زبان بزرگ عمومی مانند ChatGPT را پذیرفتند، اما اغلب اپلیکیشنهای تخصصی مصرفکننده محور GenAI هنوز به محبوبیت کافی نرسیدهاند.
چی-هوا چیین، یکی از بنیانگذاران و مدیران ارشد Goodwater Capital، در اوایل آذر ماه در یک رویداد خبرنگار گفت: «بسیاری از اپلیکیشنهای اولیه مبتنی بر ویدئو، صوت و عکس بسیار جالب بودند. اما پس از آن مدلهایی مانند Sora و Nano Banana معرفی شدند و مدلهای ویدئویی چینی نیز کد منبع باز شدند. همین موضوع سبب شد بسیاری از این فرصتها عملاً از بین بروند.»
چیین برخی از این اپلیکیشنها را به اپلیکیشن چراغ قوه تشبیه کرد که پس از معرفی آیفون در سال ۱۳۸۷، ابتدا بهعنوان یک برنامه محبوب توسط توسعهدهندگان شخص ثالث ارائه شد اما خیلی سریع به صورت پیشفرض در iOS گنجانده شد.
او استدلال کرد همانطور که تثبیت بستر تلفنهای هوشمند چند سال زمان برد تا برنامههای تاثیرگذار مصرفکننده محور پدیدار شوند، پلتفرمهای هوش مصنوعی هم به یک دوره «تثبیت» نیاز دارند تا محصولات ماندگار و موفق برای کاربران شکل بگیرند.
چیین گفت: «فکر میکنم دقیقاً در آستانه دورانی مشابه با دوران سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۳۸۹ موبایل قرار داریم.» آن دوره، شاهد تولد کسبوکارهای بزرگ و مصرفکنندهمحور موبایلاول مانند اوبر و ایربیانبی بودیم.
به گفته چیین، این تثبیت شاید با پیشرفت تکنولوژی جمینی گوگل که به سطحی معادل با ChatGPT رسیده، قابل مشاهده باشد.
الیزابت وایِل، بنیانگذار و شریک Scribble Ventures، دیدگاه چیین درباره روزهای ابتدایی GenAI را تایید کرد و وضعیت فعلی برنامههای هوش مصنوعی مصرفکننده را مشابه «دوران نوجوانی و گذار» توصیف کرد.
چه چیزی لازم است تا استارتاپهای مصرفکننده هوش مصنوعی به بلوغ برسند؟ شاید دستگاهی تازه جایگزین تلفن همراه شود.
چیین گفت: «بعید است دستگاهی که روزانه ۵۰۰ بار آن را برمیدارید اما تنها ۳ تا ۵ درصد از آنچه شما میبینید را مشاهده میکند، در نهایت کاربریهایی را ارائه دهد که کاملاً از تواناییهای هوش مصنوعی بهره میبرند.»
وایل نیز معتقد است که گوشیهای هوشمند ظرفیت لازم برای بازآفرینی محصولات هوش مصنوعی مصرفکننده را ندارند چرا که یک ابزار محیطی (ambient) محسوب نمیشوند. او با اشاره به آیفون خود خطاب به حاضرین افزود: «فکر نمیکنم در پنج سال آینده برای این دستگاهها محصولاتی بسازیم.»
استارتاپها و شرکتهای فناوری تثبیتشده، به سرعت در حال ساخت یک دستگاه شخصی جدید هستند که بتواند جایگزین تلفنهای هوشمند شود.
اوپنایآی و جانی آیو، طراح سابق اپل، در حال کار روی دستگاهی بهشکل شایعه «بدون نمایشگر» و جیبی هستند. عینکهای هوشمند ریبن شرکت متا به کمک مچبندی که حرکات دست را تشخیص میدهد کنترل میشوند. در همین حال، تعداد زیادی از استارتاپها تلاش میکنند با نتایجی اغلب ناامیدکننده، پین، گردنبند یا حلقهای ارائه دهند که به روشی متفاوت با تلفنهای هوشمند از هوش مصنوعی بهره بگیرد.
با این حال، همه محصولات هوش مصنوعی مصرفکننده وابسته به دستگاه جدید نخواهند بود. چیین پیشنهاد کرد یک مشاور مالی تازه مبتنی بر هوش مصنوعی و سازگار با نیازهای فردی هر کاربر میتواند یکی از این گزینهها باشد. به طور مشابه، وایل پیشبینی کرد که معلم خصوصی شخصی و «همیشه در دسترس»، بهزودی فراگیر میشود و خدمات تخصصی آموزش خود را مستقیماً از طریق گوشی همراه ارائه خواهد داد.
اگرچه وایل و چیین نسبت به پتانسیل هوش مصنوعی هیجان دارند اما درباره ظهور استارتاپهای شبکه اجتماعی مبتنی بر هوش مصنوعی که فعلاً بهصورت مخفیانه فعالیت میکنند، کمی تردید دارند. به گفته چیین، این شرکتها در حال ساخت شبکههایی هستند که هزاران ربات هوش مصنوعی با محتوای کاربران تعامل میکنند.
او گفت: «این کار شبکه اجتماعی را به یک بازی فردی تبدیل میکند. مطمئن نیستم که جواب بدهد زیرا دلیل جذابیت شبکههای اجتماعی این است که فرد مطمئن است انسان واقعی آن سوی ارتباط قرار دارد.»
